نکاتي پيرامون طراحي غرفه و غرفه سازي نمايشگاه

نکاتي پيرامون طراحي غرفه و غرفه سازي نمايشگاه

غرفه نمايشگاهی پديده اي بر آمده از دوران مدرن است که بنا به ضرورت توليد وعرضه ي انبوه کالا در سده ي نوزدهم ظهور کرد.آنچه به عنوان غرفه نمايشگاهی مد نظر است خاستگاه وضرورت هاي پيچيده اين دوران ومابعد آن را دربر مي گيرد.در عصر مدرن مکان وفضا باز تعريف شد و نسبت آن با زيست جهان انسان وفناوري در کانون توجه قرار گرفت.بر اين اساس معماري وساختار بصري غرفه نمايشگاهی در روزگار حاضر کارکرد هاي متنوعي دارد که حول کنش ارتباطي در عرصه هاي مختلف حيات بشري متمرکز شده است.

بيش از يکصدوپنجاه سال از غرفه نمايشگاهی هايد پارک لندن که سرآغاز به نمايش در آوردن جهان تکنولوژيک بود ميگذرد.در ايران نيز فضاهاي غرفه نمايشگاهی سنت وسابقه اي چهل _پنجاه ساله دارند.وسالانه صدها غرفه نمايشگاهی مختلف در سطوح شهري استاني ملي _بين المللي در کشور برگزار ميگردد که به رغم تفاوت هاي ماهوي به لحاظ ارائه ي کالا ساختاري يکسان شبيه سازي شده دارند.دليل عمده اين فرآيند يکسان ساز اين است که ما جز چند نمونه ي استثنايي غرفه نمايشگاهی به مفهوم مدرن وپسامدرن نداريم.

پرسش هايي مانند:مردم چگونه در فضا حرکت ميکنند؟در فضا چه رخ ميدهد؟تجربه ي فرد در مواجهه با محيطي فيزيکي چه مراحلي دارد وچگونه بنا از وقايع درون يا اطراف خود اثر ميپذيرد؟

در خصوص فضاهاي غرفه نمايشگاهی به نظر ميرسد در ابتدا دو مفهوم فضا ونمايش بايستي تعريف شوند.تعريف فضا امري نسبي است و در جوامع مختلف ميتواند متفاوت باشد.بر طبق فرهنگ لغت آکسفورد تعاريف زيادي از فضا وجود دارد.مثلا کيفيت تهي بودن وبزرگ بودن به نحوي که بتوان در آن آزادانه حرکت کرد.فضا معمولا با تقابل ومحک زدن با يک ماهيت مادي داراي شکل بعد وتوده داراي جرم ادراک ميشود.

مفهوم نمايش نيز بر طبق فرهنگ لغت آکسفورد عبارتست از نشان دادن چيزي در يک مکان عمومي براي مردم براي لذت بردن آنها ويا براي اطلاع رساني وآگاه کردن آنها.اما واژه ي به معناي "نمايش چيزي که معمولا مخفي است بيان حقيقت در مورد يک شخص يا يک موقعيت ونمايش آن"وبه معناي توصيف کامل يک تئوري يا نظريه طرح وهم چنين مناسبتي که مردم مشاغل وغيره کالا هاي خودرا به نمايش يا فروش ميگذارند تعريف شده است.

فضاي غرفه سازي نمايشگاه در نتيجه جايي است که درآن نمايش نوآوري خلاقيت تکنولوژي وفناوري جديد تجارت ورقابت براي نمايش يا فروش عمده اي بازي ميکند.

به نظر ميرسد در رابطه با فضاي غرفه نمايشگاهی از چند منظر ميتوان بحث کرد که شامل عملکرد ومکاني استفاده کاربران قرارگيري آن در بافت وزمينه شهري فرم وساخت ومقياس واندازه ميشود.

▪ اولين نکته اي که بايد در فضاهاي غرفه سازي نمايشگاه دخيل باشد مکانيت ومکان گزيني آنها در بافت شهري يا منطقه است.

▪ دوم_نقش وعملکرد اين فضاها و ويژگي هايي که آنها را از ساير عملکرد هاي شهري متمايز ميکند

▪ سوم_ترکيب بندي وعناصر متشکله اين فضاها (بيروني)وارتباطات فضايي (دروني)آنها که شامل هر دو فرم وعملکرد است

▪ چهارم-خمير يا مفهوم وروح طراحي غرفه  فضاهاي غرفه سازي نمايشگاه

▪ پنجم_تاثيرات محيطي اين فضا ها بر پيرامون وبستر خود

▪ ششم_تاثيرات فناوري جديد وبرتر در هر دوره در نقش وعملکرد طراحي غرفه وساخت اين بناها

زمينه هاي تاريخي - اجتماعي پيدايش فضاهاي غرفه سازي نمايشگاه :

اصلي ترين نقش فضاي غرفه سازي نمايشگاه اين بود که آخرين دستاوردهاي تکنولوژيک در زمينه ي نوع مواد مصالح مصنوعات ومحصولات وتجهيزات صنعتي که در نتيجه پيشرفت تکنولوژي در هر دوره به دست آمده است را براي تجارت واستفاده در اختيار بازار قراردهد.از اين منظر طراحي وساخت يک فضاي غرفه سازي نمايشگاه به عنوان اولين فرصت براي تجلي بخشي به توان تکنولوژيک مطرح ميشود.ومکاني براي بازتاب امکانات وتوان تکنولوژيک در توليد مواد ومصالح وشيوه هاي ساخت در خود اين فضاها شکل ميگيرد.اين فرآيند کالبدي را فراهم ميکند که مناسب ودر خور يافته هاي تکنولوژيک در ساير رشته هاي علمي وصنعتي باشد وآرمانشهر انسان تکنيک محور را متجلي سازد.

● اهداف عمده در طراحي و ساخت فضاهاي غرفه سازي نمايشگاه :

اهداف عمده وپايه اي در طراحي فضاهاي غرفه نمايشگاهی راميتوان به صورت زير بيان کرد.نوآوري در مواد ومصالح ساخت -کاهش ماده ي ساختماني وافزايش فضا با شيوه هاي مدرن وخلق آينده.اين فضاها همواره مبتني بر نوآوري هستند.توليد وارائه مواد ومصالح ساختماني ارائه ي طراحي وشيوه ها وتکنيک ها ي ساختماني خلق فرم هاي جديد معماري (که خود تابعي از امکانات تکنولوزيک)ونيز بهره برداري اقتصادي از فضا که از اهداف اصلي عملکردي اين فضاست مواردي از اين گونه نوآوري ها قلمداد ميشوند.

● ويژگي هاي اساسي فضاهاي غرفه سازي نمايشگاه :

فارغ از اينکه فضاهاي غرفه سازي نمايشگاه  در چه محيطي طراحي غرفه وساخته شده اند در سال هاي اوليه پيدايش وحتي در فر آيند توسعه ي فرم وعملکرد اين فضاها ميتوان برخي مشخصات بارز را استنتاج کرد:

۱) آينده محوري در برابر سنت گرايي

در طراحي معماري وساخت فضاي غرفه سازي نمايشگاه  نه تنها اصراري بر پيوند با گذشته ديده نميشود که در تقابل با آن به صورت حريصانه اي آينده پردازي وسعي در نگاه وتکيه به آينده وواقعيت بخشي به آن ديده ميشود .لذا در طراحي اين فضاها يه طور فزاينده اي با سعي در کاهش توده وافزايش وانباشتگي فضا روبه رو هستيم. فضاي مکانيکي سر پوشيده وسيعي که انسان در آن دستاوردهاي تعکنولوژيک خود براي عدم وابستگي اش به طبيعت ويا برتري اش را برآن به نمايش ميگذارد.

۲) توليد انبوه ومجموعه اي در برابر ساخت سنتي:

لوکوربوزيه در طراحي غرفه ي فرانسه در نمايشگاه سان فرانسيسکو ۱۹۳۴ با انتفاد از شيوه هاي سنتي ساختمان اظهار داشت :"نمايشگاه هاي قرن اخير به سطح يک کعکاري غير منطقي سقوط کردند به طوري که به بيننده تصور خيالي يک کاخ يا خانه ي واقعي را ميدهند.ولي فکر ميکنم که بايد سنت نمايشگاه هاي قرن نوزدهم را دنبال کنيم (نمايشگاه آهن وشيشه)خلق يک فضاي قابل نمايش که دعوت به تماشا بکند وهمزمان با ارضائ جمعيت احساس وهيجان معماري رانيز به آنها عرضه کند يا در حل مسائل غرفه سازي نمايشگاه  صداقت به کار رود.

موقتي در برابر دايمي بودن

برعکس ساختمان هاي رايج که براي اهداف دائمي ساخته ميشوند.اين نکته حائز اهميت است که در طراحي غرفه اين فضاها مسئله ي متحرک بودن وقابليت جابجا يي نصب سريع وقابليت جمع شدن وواسازي آن نقش اساسي ايفا ميکند بنا بر اين روش طراحي وفرم دهي اين فضاها کاملا متفاوت ومتمايز از ساختمان هاي رايج است.

ساختمانهاي نمايشگاهي تغيير پذيرند داراي مدولاسيون مشخص ودر بسياري از موارد قابل تکثيرند.

ميتوانند در زمينه هاي متفاوت سر همبندي شوند واز آنجا که ارتباط زيادي با بستر ندارند به جز فناوري ومهندسي تداعي کننده ي بوم فرهنگ ونظاير آن نيستند.اما به طرز واضح وروشني بيانگر ونماينده ي مسائل اجتماعي محسوب ميشوند وهر يک از جوامع غربي سعي در بازتاب ونمايش توانايي ها وبرتري هاي خود بر ديگران در زمينه کسب تکنولوژي دارند.

۳) تکنولوژي در برابر فرم:

در طراحي غرفه فضاهاي غرفه نمايشگاهی محصولات ومصنوعات باقابليت هاي بسيار محدودي از نظر شکل دهي وحالت پذيري همراهند. هنرکاردست روي آنها انجام پذير نيست وبه صورت توليد انبوه از کارخانه به مقصد حمل ميشود.

اين محدوديت ها در دستاوردهاي تکنولوژيک در ادامه خود توانايي طراح در طرحي وخلق فرم هاي جديد وبديع را محدود مينمايد.ودر بسياري از مواقع به خلق فرم هاي تکراري ويکنواخت وتحميلي منجر ميشود.

۴) بروتاليزم در برابر آرامش بصري:

با توجه به صنعتي بودن عناصر سازندهي اين فضاها ترکيب حجمي وفرم حاصله در فضاي نمايشگاهي معمولا داراي روحيه خشن وخشکي است.از آنجا که داراي دوران اخير شاهد غلبه ي صنعت وتکنولوژي بر طبيعت بوده است استاندارد شدن توليد وفرم مصالح به نوعي خداحافظي باطبيعت شمرده ميشود.اين امر مورد نکوهش برخي از معماران طبيعت قرار گرفت.راسکين اين نوع طراحي غرفه را مترادف با غلبه ي مهندسي معماري خداحافظي باطبيعت وبه صدا درآوردن ناقوس مرگ هنر توصيف کرد.

اوج تکامل ايده ي انسان صنعتي از نظر خلق فضاهاي مدرن وبريده از طبيعت رادر مرکز پمپيدو که در سال هاي هفتاد ميلادي نه با هنر مندي به مفهوم کلاسيک آن که با صنعت گري وفن سالاري تمام طراحي غرفه وساخته شد ميتوان مشاهده کرد.

اينکه چگونه ارتباط مناسب تر و قوي تري با بازديد کنندگان برقرار کنيم يکي از دغدقه هاي مديران فروش ميباشد.در واقع اينکه چگونه تدبيري بيانديشم که درصد بيشتري از بازديد کنندگان را جذب محصولاتمان و فعاليتهايمان کنيم يکي از مهمترين مسائليست که پيش از حضور در يک غرفه نمايشگاهی بايد با آن انديشد . براي داشتن بازديد بيشتر از غرفه نمايشگاهی خود بايد تدابيري بيانديشيم که بيشتر ديده شويم .

در واقع بايد از اصولي پيروي کنيم که بازديد کنندگان را به غرفه خود جذب کنيم .

اصل اول : بسيار مهم در يک غرفه سازي نمايشگاه  که باعث جذب بازديد کنندگان ميگردد . نظم است که به غرفه يکپارچگي خاصي ميبخشد و غرفه را از فضاي سالن غرفه نمايشگاهی جدا ميسازد .

اصل دوم : احترام به شعور بازديد کنندگان است به طوري که بايستي شرايط لازم جهت حضور بازيد کننده در غرفه نمايشگاهی به شکلي کاملا برنامه ريزي شده در دکوراسيون غرفه يا طراحي غرفه تعبيه شده باشد .

اصل سوم : استفاده بهينه از فضاي غرفه نمايشگاهی بايد به گونه اي باشد که محصولات متناسب با اهميتشان در کل فضاي عمومي غرفه نمايشگاهی به صورت مناسب تقسيم شده باشد .

اصل چهارم : بايست دکوراسيون غرفه نمايشگاهی متناسب با محصول به نمايش در آمده باشد . به طوري که اگر روي محصول خاصي تاکيد داريم بايد در طراحي غرفه نيز اين موضوع را لحاظ کنيم .

اصل پنجم : بايد براي غرفه نمايشگاهی حريم هايي مشخص کنيم تا بتوانيم با مهمانان خاصي که به غرفه مراجعه ميکنند مذاکرات مناسب را به همراه احترامي خاص صورت دهيم .

اصل ششم : موقعيت قرار گيري غرفه در نمايشگاه بايد متناسب با محصول و فعاليت شرکت باشد .

اصل هفتم : ابعاد غرفه ميبايست ارتباط مناسبي با امکانات و دکوراسيون و بازديد کنندگان احتمالي از غرفه در نمايشگاه داشته باشد .

اصل هشتم : سعي کنيد در طراحي غرفه و ساخت غرفه سازي نمايشگاه خود از نمادها و مفاهيمي که متاثر از فلسفه شرکت ميباشد استفاده کنيد.

اصل نهم : براي بهتر نمايش دادن محصولات شرکت بايست در دکوراسيون تعبيه شده هر محصول يک نور پردازي خاص متناسب و هماهنگ با ديگر اجزاء غرفه خود در نمايشگاه داشته باشيد .

اصل دهم : براي ايجاد يکپارچي در غرفه نمايشگاهی که به نوعي نشانگر تفکري منسجم و در اجزاء شرکت شماست از لحاظ ظاهري عوامل حاضر در غرفه نمايشگاهی داراي پوششي هماهنگ و يکپارچه باشند .

اصل يازدهم : براي داشتن غرفه اي با دکوراسيون متناسب و فوق العاده جلسه اي با مديران فروش خود و طراحان غرفه خود ترتيب دهيد تا در تاريخ نمايشگاه همه چيز براي يک حضور موفق آماده گردد .

اصل دوازهم : حتي نوع پذيرايي شما در غرفه از بازديد کنندگان و مهمانانتان ميتواند باعث انعقاد يا عدم انعقاد يک قرار داد گردد .

اصل سيزدهم : دکوراسيون غرفه نمايشگاهی و محل استقرار غرفه داران بايد به گونه اي باشد که بازيد کنندگان در مدت حضور در غرفه شما احساس آرامش کنند .

اصل چهاردهم :در دکوراسيون غرفه سازي نمايشگاه خود بايستي فضايي مناسب جهت مذاکرات مهمي که نياز به آرامش خاص به دور از هياهو هاي نمايشگاه دارد را تعبيه کنيد .

اصل پانزدهم : استفاده از ميز و صندلي و مبلمان مناسب تاثير بسياري ابتدا بر غرفه داران خود و بطبع بر برخورد آنها با بازديد کنندگان غرفه ميگذارد .

اصل شانزدهم : براي يک حضور موفق در يک نمايشگاه غرفه خود را به يک مکان خاص تبديل کنيد . از مشاوران و طراحان کمک بگيريد تا بهترين شرايط را براي بازديدکنندگانتان مهيا کنيد .